Ημερησία: Ηρωΐδες της Πίνδου

....Τις έδεναν με χοντρές τριχιές απο τη μεση και οι φαντάροι τις τραβούσαν απο την κορυφή. Κι αυτές βαρυφορτωμένες, σκαρφάλωναν πιασμένες πότε απο τις πέτρες που προεξείχαν, ποτε από τις ρίζες, γονατίζοντας απο το βάρος με κίνδυνο να γλυστρήσουν στο γκρεμό και να γκρεμοτσακιστούν στα βάραθρα που έχασκαν μπροστά τους. Ανέβαιναν, κατέβαιναν αδιάκοπα. Ιλιγγιά ο νους θέλοντας να αναπαραστήσει τη σκηνή αυτή. Επικρατούσε γενικός συναγερμός σε όλα τα Ηπειρωτικά χωριά, που βρισκονται στο Δυτικό τμημα της Πινδου. Στη Μπάγια και στα γύρω χωριά, στο Καπέσοβο, στη Βωβούσα, στο Βρυσοχώρι και στη Λαίστα όλοι έχουν ξεσηκωθεί. Επιδιορθώνουν δρόμους, γέφυρες, ανατινάσσουν γεφύρια για να μην περάσουν οι Ιταλοί. Μαζεύουν κουβέρτες, βελέντζες, άρβυλα. Ετοιμάζουν συσσίτια, ζυμωνουν ψωμί, κουβαλούν νερό. Οι γυναίκες φορτωμένες, με τα γαϊδουράκια φορτωμένα, σκαρφαλώνουν στα κατσάβραχα, για να στηρίξουν τους φαντάρους μας που κινδυνεύουν. Τα φορτία διαρκώς βαραίνουν.

Στο Καπέσοβο έφταναν 50-60 φορτηγά την ημέρα. Ξεφόρτωναν τρόφιμα, πολεμοφόδια, πολυβόλα. Επρεπε να μεταφερθούν στο Βρυσοχώρι που απείχε 12-15 ώρες ποδαρόδρομο σε δρόμο δύσκολο με λακκουβες, λάσπες, βροχές και απο κει στην πρώτη γραμμή. Πως να περάσουν τα πολυβόλα και τα πυρομαχικά στους γκρεμούς που ήταν κρυσταλλιασμένοι απο το χιόνι; Το πρόβλημα ήταν τρομερό. Το έλυσαν "οι πλάτες των γυναικών και των κοριτσιών". Τις καθιέρωσαν "ως μονιμο μεταφορικό μέσο". Οι ηρωϊκές γυναικες πήγαιναν δεμένες, βαρυφορτωμένες με πολεμοφόδια και τρόφιμα και γύριζαν φορτωμένες τραυματίες, μερικές φορές και Ιταλούς! Ο ίδιος συναγερμός επικρατούσε και στα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας στο Ανατολικό τμημα της Πίνδου: Στα χωριά Χρυσαυγή, Κορυφή, Μορφη, Κυψέλη, Νεάπολη, Νεστόριο, Πεντάλοφο, Αηγιώργη, Βουχωρίνα κ.α. οι γυναίκες προσέφεραν πολυτιμες υπηρεσίες και σαν ημιονηγοί, και στο πεδίο της μαχης. Τα σπιτια τους ήταν στρατώνες και αναρρωτήρια. ...
[εφημερίδα Ημερησία, Ηρωΐδες της Πίνδου, 25/10/2003]